Leczenie bezsenności zawsze powinno obejmować pracę nad zdrowymi strategiami radzenia sobie z bezsenną nocą, eliminacją czynników utrwalających problemy ze snem. Dlatego terapia poznawczo-behawioralna (która się tym zajmuje) jest uważana za pierwszoplanową metodę leczenia bezsenności. Według zaleceń Europejskiego Towarzystwa Badań nad Snem, powinna być ona zastosowana u każdego, kto zmaga się z bezsennością.
Błędem jest ograniczenie leczenia wyłącznie do farmakoterapii. U osób stosujących leki o działaniu nasennym, wprowadzenie w trakcie terapii zdrowych nawyków związanych ze snem, umożliwia dobry sen po odstawieniu leków.
Terapia ta obejmuje zazwyczaj 6-8 spotkań, podczas których wprowadzane są poszczególne techniki służące redukcji: nadmiernego wzbudzenia poznawczego w porze snu (niemożności wyciszenia myśli, martwienia się o bezsenność i jej konsekwencje) oraz czynników behawioralnych związanych z bezsennością (zachowań, bodźców niekorzystnie wpływających na sen).
Poznawczo-behawioralna terapia bezsenności (CBT-I) jest leczeniem o dobrze udokumentowanej skuteczności. Z dotychczasowych badań wynika, że 70-80% jej uczestników uzyskuje poprawę snu. Terapia ta przynosi trwalsze efekty niż leczenie lekami nasennymi. Może być z powodzeniem stosowana u osób, u których bezsenność współwystępuje z innymi chorobami (np. z depresją, uzależnieniem od alkoholu lub leków nasennych, nowotworem, dolegliwościami bólowymi). W badaniach własnych potwierdziliśmy skuteczność CBT-I prowadzonej w formie grup terapeutycznych (Fornal-Pawłowska M, Szelenberger W. Terapia poznawczo-behawioralna w leczeniu bezsenności przewlekłej. Psychiatria Polska 2013; 47: 269-279).